گلدوزی یکی از روش‌های دیرینه تزئین جامه است. در غرب ایران، قطعاتی از منسوجات گلدوزی شده با نقش‌های پیچیده که تاریخ ساخت آن‌ها به شش هزار سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد، یافت شده است. گلدوزی ها به‌جز جنبه تزیینی، در بعضی اوقات به‌خاطر عقاید مذهبی بر روی کلاه یا پوشاک حک می شده اند. قبل از اسلام در بیشتر نقاشی‌ها یا نقش برجسته‌ها، طرح‌هایی بر روی لباس‌ها گلدوزی شده است و جامه‌های روی این نقش برجسته‌ها حکایت از رواج گلدوزی در آن زمان دارد.
چندین سبک گلدوزی در ایران وجود دارد. از جمله می‌توان به گلدوزی بلوچی اشاره کرد. گلدوزی بلوچ هنر ظریف و دیرینه ای است، که هیچ کس به درستی نمی‌داند از چه زمانی در ایران رواج یافته است و در کتب تاریخی کم‌تر از آن یاد شده است. با این وجود می‌توان گفت کار گلدوزی بلوچی که همان گل ابریشم دوخته بر پارچه‌هاست، در دوره‌ای با صنعت تولید ابریشم رابطه داشته است. گلدوزی بلوچی نوعی رودوزی سنتی برگرفته از ذوق و سلیقه هنرمند است. گلدوزی بلوچی در میان اقوام بلوچ، هنری اصیل و ریشه‌دار است.
گلدوزی بلوچی به‌طور عمده برای تزیین جامه محلی زنان مورد استفاده قرار می گیرد. به‌شکلی که سراسر زمینه پارچه را می‌پوشاند و برای تزیین سرآستین‌ها، دمپای شلوار و موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوزن‌دوزی بلوچ تقریبا در هر شهر و روستای کوچکی از زاهدان تا خاش و در شرق تا سراوان و در غرب تا ایرانشهر رواج دارد.
طرح‌ها و نقوش مورد استفاده در سوزن‌دوزی عموما هندسی هستند و از رنگ‌هایی مانند قرمز، سبز، آبی، سفید و سیاه استفاده می‌شود. اصل مهمی که در نقش‌های سوزن‌دوزی بلوچ رعایت می‌شود این است که تاکنون هرگز از نقش انسان استفاده نشده است. به نظر می‌رسد این امر تحت تاثیر باور و اعتقادات این مردم است، بنابراین نقش‌های مورد استفاده همیشه حاصل ذهن آنان و به صورت هندسی بوده و بر اساس شمارش تار و پود انجام می‌گیرد.
اغلب اشکال هندسی، مثلث و لوزی اند که طرز قرار گرفتن شان در کنار هم و پرکار و کم‌کار بودن آن‌ها طرح‌ها را از هم متمایز می‌کند. نوع دوخت هر منطقه عامل دیگر تقسیم بندی انواع سوزن‌دوزی است که هر منطقه اصالت خاص خود را دارد. کلیه دوخت‌های بلوچستان به صورت افقی انجام می‌گیرد و از شمارش تار و پود پارچه استفاده می‌گردد.
- ۹۹/۰۶/۳۱